Alfa Brouwerij
Bedrijfsgegevens | |
Categorie | Bierbrouwerij |
Groep | Onafhankelijk |
Opgericht | 1870 |
Jaarproduktie | 140000 hl. |
Adres | Thull 15-19 |
Vestigingsplaats | 6365 AC Schinnen |
Provincie | Limburg |
KvK-nummer | 18127182 |
Telefoon | 046-4432888 |
Fax | 046-4432835 |
Eigenaar/directeur | Harry Meens |
Brouwmeester | Erik Bielders |
Website | http://www.alfa-bier.nl |
info@alfa-bier.nl | |
Openingstijden | Alle dagen van de week op aanvraag (12.30-16.00 uur) |
De Alfa Bierbrouwerij is in 1870 ontstaan toen Joseph Meens in het buurtschap Thull - gelegen in de buurt van het Limburgse Schinnen - voor het eerst de roerstok ter hand nam. In die tijd hadden de boeren weinig werk, waardoor velen uit noodzaak een brouwerij begonnen. Door de inkomsten uit het bierbrouwen en de verkoop van bostel ontstond met het boeren een ideale combinatie. De brouwerij is destijds begonnen als Meens Bierbrouwerij en heeft tot op heden nog steeds diezelfde naam. Daar het produkt "Alfa" is, wordt echter de naam Alfa Bierbrouwerij vaker gebruikt. In het beginstadium werden er slechts enkele hooggegiste biersoorten gebrouwen. Sinds de eeuwwisseling kwam het ondergistend bier hiervoor in de plaats. Tot op de dag van vandaag brouwt de brouwerij haar bieren nog altijd volgens het Duitse Reinheitsgebot.
Eigen Bron
De huidige brouwerij is gevestigd in een fraaie hoeve, gelegen op één van de meest schilderachtige plaatsen van Nederland en slechts bereikbaar via kronkelige 'berg-weggetjes'. Deze locatie is niet bij toeval gekozen: in de nabije omgeving van de brouwerij ontspringt een bron op een diepte van 152 meter uit de kiezel-, krijt- en mergellagen. Uit deze bron komt zacht en zeer zuiver water voort, dat zonder voorbewerking voor het brouwen van het bier gebruikt kan worden. Een bijzondere eigenschap van het bronwater is dat het nitraatgehalte dusdanig laag is dat het praktisch niet kan worden gemeten. Deze waterbron levert al sinds de oprichting in 1870 het water voor het brouwproces. Op 22 maart 1993 werd de bron officieel erkend door het Nederlandse Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur en voldoet hiermee aan de strenge bepalingen van het Natuurlijk Mineraal- en Bronwater-besluit. De bron is niet alleen één van de slechts tien erkende bronnen die Nederland rijk is, maar tevens de enige officiële bron in Nederland waarvan het water gebruikt wordt voor het brouwen van bier. Uit de bron mag jaarlijks slechts een beperkte hoeveelheid water worden gewonnen. Om deze hoeveelheid te kunnen controleren maakt de brouwerij gebruik van genummerde sluitzegels. Met een aangepaste etiketteermachine worden de nummers met behulp van een speciale lasertechniek op de sluitzegels aangebracht.
Familiebedrijf
De brouwerij is door de jaren heen altijd een familiebedrijf gebleven. De huidige directie wordt dan ook gevormd uit de achterkleinzonen van de toenmalige oprichter van de brouwerij. Tot de begin jaren zestig werd het bier alleen op fust uitgeleverd, later is men overgegaan tot het bottelen van het bier. Het gevolg is dat inmiddels ongeveer 95% in de fles zijn weg vindt naar de consument. Het overige bier verliet de brouwerij oorspronkelijk in de unieke Alfa-fusten. Deze fusten kunnen veertig liter bier bevatten en zijn voorzien van een intern koolzuurcompartiment. In 1996 werd echter van dit systeem afgestapt, omdat bij verkeerd gebruik de koolzuurpatroon nog wel weens wilde leeglopen, waardoor het bier onderin het vat niet goed meer te tappen was.
Een gedeelte van de bierproductie wordt geëxporteerd naar Griekenland, Engeland, Italië, de Verenigde Staten en Duitsland. Sinds december 1995 mag de Alfa Bierbrouwerij zich hofleverancier noemen. In dat jaar bedroeg de jaarproduktie 64.000 hectoliter. In 2002 was de jaarproduktie gegroeid naar 100.000 hectoliter.
In december 2003 werd een nieuwe koolzuurgastank geplaatst en in februari 2004 volgde een nieuwe brouwketel. Het op dat moment vijftig jaar oude koperen exemplaar (69 hectoliter) werd vervangen door een hypermodern exemplaar van roestvrij staal (70 hectoliter), geleverd door de firma Huppmann. Sindsdien wordt er met een hogere druk gewerkt, waardoor er meer brouwsels per etmaal kunnen worden geproduceerd met de nieuwe ketel. De oude ketel kreeg een plek in het proeflokaal.
In 2006 beschikte de brouwerij over negen cylinderconische tanks van 130.000 liter en twee van 240.000 liter, alsook enkele kleinere tanks die voor versnijding van brouwsels worden gebruikt. De verhouding tussen "pijpjes" en halve liter flessen was in 2006 80/20. Drie à vijf procent was toen bestemd voor de export.
Het dilemma van Harry Meens
Dagblad De Limburger, Zaterdag 9 december 2006 - pag. 31 (Editie Heuvelland), door Peter Kamps
Harry Meens is de onorthodoxe en zuinige ondernemer achter de succesvolle Alfa brouwerij in het gehucht Thull nabij Schinnen. Over de opwarming van de aarde, het uitstellen van beslissingen als strategie en zijn bezorgdheid over het Nederlandse ondernemingsklimaat.
Thull - Niet dat de tijd echt dringt, maar knagen doet het onderwerp wel reeds bij Harry Meens (51) Hij is directeur-aandeelhouder van de kleine, maar goed renderende Alfa brouwerij in Thull. Een echt Limburgs familiebedrijf, verstopt in een plooi in het Limburgse heuvellandschap. Harry vertegenwoordigt de vierde generatie. Hij beschouwt de brouwerij dan ook niet op de eerste plaats als een winstmachine, maar als een erfgoed waar je goed voor te zorgen hebt. Meens zou dan ook niets liever zien dan dat een van zijn drie kinderen over een aantal jaren in zijn voetsporen treedt. Zodat de vijfde generatie het trotse werk van de familie Meens voortzet. Maar de zorgen daaromtrent zijn groot. Zijn oudste dochter is 11 en zijn andere dochter en enige zoon nog jonger. Veel te jong om al te kiezen. Maar als het wel zover is. Willen ze dan wel? Kunnen ze het ook? En, nog belangrijker, wil vader Meens ze het wel aandoen? Vooral die laatste vraag wroet door zijn hoofd. Vorig jaar stuurde Meens alle 150 toenmalige Tweede Kamerleden een e-mail met als attachment een foto waarop de Limburgse brouwerijeigenaar te zien is temidden van twee metershoge stapels papier. De totale opeenstapeling van alle vergunningen die Meens nodig heeft om in Thull zijn brouwerij te runnen, bleek uit een cynisch getoonzette toelichting. Zijn boodschap destijds aan de politiek was ondubbelzinnig: ondernemen wordt in ons land te veel gefrustreerd door bureaucratie, ambtenarij en een overvloed aan regels. Geen klimaat dat je je kinderen toewenst om een bedrijf over te nemen, zo kregen de kamerleden te horen. Een losse flodder was het niet. Kamerleden van de grote partijen kwamen kijken en praten. "Dat was allemaal heel constructief." Maar echt gerust op een goede afloop is hij nog steeds niet. Nog altijd maakt de bureaucratie zich breed, vindt hij. "Ambtenaren moeten zich positief en klantgericht opstellen. Het moet zijn ja, mits, maar het is nog veel te vaak nee, tenzij." Hij noemt als voorbeeld de papieren rompslomp die nu weer om de hoek komt kijken om een nieuwe loods te kunnen bouwen bij de brouwerij. Een hele operatie, als we hem mogen geloven, met als sleutelwoorden: akoestische rapporten, welstand, vernieuwing van de milieuvergunning en toepassing van artikel 19 omdat een bebouwingsgrens overschreden wordt. "Ik weet met dertig jaar ervaring van de hoed en de rand, kom daar wel doorheen, maar ik betwijfel of ik mijn kinderen in dat diepe water moet gooien." Om die reden zit de brouwbaron van Thull ook duchtig in zijn maag met de vraag wat te doen: moet hij de brouwerij nog een keer uitbreiden met een spiksplinternieuw brouwhuis, zodat de bierproductie verdubbeld of verdrievoudigd kan worden of moet hij zo'n investering van vier a vijf miljoen euro achterwege laten. "Ik kan dat geld zelf in elk geval niet meer terugverdienen, dat moeten mijn kinderen doen. Moet ik gas geven of remmen, dat is het dilemma." Maar genoeg gesomberd. Behalve de opvolgingsperikelen gaat het crescendo met de brouwerij. De omzet komt dit jaar uit op 14 miljoen euro, inclusief accijns. Er wordt 130.000 liter bier verkocht. De winst voor belastingen bedraagt twee miljoen euro. Alfa is daarmee volgens Meens de grootste onafhankelijke brouwer van Limburg: voor Gulpener Bierbrouwerij, voor Lindeboom en ook voor de Budelse Bierbrouwerij. Dit jaar bedraagt de omzetgroei 14,5 procent. Mooie cijfers, maar ze komen niet vanzelf, waarschuwt hij. De 40 werknemers moeten op de tenen lopen, erkent hij. Toch is het verloop de laatste jaren gering. Bonussen, etensbonnen en zaken als een dertiende maand, moeten het ongemak draaglijk maken, zo blijkt. Daar komt bij dat ook niet alles een succes is. Het opzetten van een distributiecentrum plus netwerk in Polen eindigde een paar jaar geleden in een deconfiture. De partner ter plekke ging failliet, Meens voor 50 mille de boot in. Ook de export naar Amerika is een zorgenkind, nu de dollar zestig procent van zijn waarde in euro's verloren heeft. Maar er zijn gelukkig ook forse plussen. Zo verrijzen in het land steeds meer Alfa-café's. Vijftig zijn het er al, zegt Meens. Om die café's te bevoorraden worden er tegenwoordig in de brouwerij zelfs weer 50 liter vaten afgevuld voor de horeca, nadat het bedrijf daar 30 jaar geleden mee gestopt was. Benodigde tanks en vatenvullerij heeft Meens op de kop weten te tikken in Valkenburg, waar recent de Leeuwbrouwerij volledig ontmanteld is. 75 vaten per uur kunnen er op die nieuwe lijn afgevuld worden, meldt hij. Typisch Meens, deze manier van investeren. Hij koopt bij voorkeur geen nieuwe, dure apparatuur, maar stroopt de markt af op zoek naar goede, gebruikte en uiteraard veel goedkopere spullen. Ook stelt hij dit soort beslissingen het liefst zo lang mogelijk uit. "Mijn ervaring is dat beslissingen alleen maar beter worden als je er langer over doet. Je neemt steeds meer kennis mee in het besluit." Zo heeft hij ook een mannetje in dienst genomen, dat in het weekeinde zes extra brouwsels maakt, waardoor de bierproductie met in totaal 15.000 hectoliter is uitgebreid. Een besparing van anderhalve man op doordeweekse dagen is het resultaat. Meens is niet alleen een onorthodoxe ondernemer, maar ook een zuinige man. Vreemd kapitaal zit niet in zijn brouwerij. Dividend wordt niet uitgekeerd. Alle geld blijft in het bedrijf en wordt gebruikt om de zaak gezond te houden. "Ik denk niet in kwartaal- en jaarcijfers, maar wil mijn kinderen een gezond bedrijf overlaten dat een dipje kan overleven en aanloopproblemen kan overwinnen." Tot slot. Bier brouwen is ook meedeinen op de golven van het klimaat. Meens voelt daarbij aan den lijve de opwarming van de aarde. Omdat de zomers alsmaar warmer worden, ervaart Alfa een steeds zwaardere piekbelasting in de zomer, constateert hij. "Afgelopen zomer heb ik voor het eerst gebeden voor slecht weer, want we waren bijna door het bier heen. Dat is niet leuk. Met hangen en wurgen hebben we het weten te redden. Dat kwam vroeger niet voor."
In 2007 volgde Sander Maassen Frans Haerden op als brouwmeester. Sander was hiervoor werkzaam als brouwmeester bij Bierbrouwerij Sint Christoffel.
In 2011 introduceerde de brouwerij een nieuw krat. Dit krat werd op de Brau Beviale in Neurenberg bekroond met de Deutscher Verpackungspreis 2011. De hoeken zijn rond gemaakt en de vier zijden hebben een naadloos, aaneensluitend fotografisch design. Het krat werd ontwikkeld door de Duitse firma Delbrouck. De jaarproductie bedroeg in 2011 140.000 hectoliter.
Bieren
Huidig assortiment (moederbrouwsels):
Alfa Bokbier
- Gebrouwen sinds: 1981
- Stamwortgehalte: 16.3
- Alcoholpercentage: 6.5%
- Soort: bok
- Een robijnrood bokbier (seizoenbier) van lage gisting.
Alfa Edel Pils
- Stamwortgehalte: 12.0
- Alcoholpercentage: 5.0%
- Soort: pils
- Een blond pilsener van lage gisting waarvan het fust geleverd wordt met ingebouwd koolzuurcompartiment. Op 23 september 1992 in Amsterdam onderscheiden met een gouden medaille plus oorkonde (31e Sélection Mondiale de la Bière).
Alfa Lente Bok
- Gebrouwen sinds: 1993
- Stamwortgehalte: 16.0
- Alcoholpercentage: 6.5%
- Soort: meibok
- Gepresenteerd op 29 maart 1993 toen Burgemeester Loefen van de Gemeente Schinnen, waartoe Thull behoort, een houten vat Lentebok-bier op de ouderwetse manier aansloeg met hamer en kraan. Al in 1912 had de opa van Harry Meens het idee om met jonge hop bier te maken. Het bleek echter een probleem om de hop tijdig uit het toenmalige Tjechoslowakije te halen. Men besloot hierop zelf hop te gaan verbouwen. Het idee raakte echter in de vergetelheid totdat men besloot een meibok te gaan brouwen.
Alfa Oud Bruin
- Stamwortgehalte: 8.5
- Alcoholpercentage: 2.5%
- Soort: oud bruin
- Een donkerbruin oud bruin bier van lage gisting. Voor 1985 had het bier een alcoholpercentage van 3,5% in plaats van 2,5%.
Alfa Super Dortmunder
- Gebrouwen sinds: 1953
- Stamwortgehalte: 17.0
- Alcoholpercentage: 7.5%
- Soort: dort
- Een blonde Dortmunder van lage gisting. Op 23 september 1992 in Amsterdam onderscheiden met grote gouden medaille plus oorkonde (31e Sélection Mondiale de la Bière). Het is het zwaarste ondergistende bier van Nederland en kent een lagertijd van 2 maanden. Voor 1983 had het bier een alcoholpercentage van 7,5% in plaats van 7%.
Brummen Lager
- Gebrouwen sinds: 2002
Limbricht Herfst Bock
- Gebrouwen sinds: 1997
- Soort: bok
Limbricht Lente Bock
- Gebrouwen sinds: 1998
- Alcoholpercentage: 6.5%
- Soort: meibok
- Sinds 23 maart 1998 op de markt.
Limbricht Premium Pilsener
- Gebrouwen sinds: 1996
- Alcoholpercentage: 5.0%
- Soort: pils
- Gebrouwen i.o.v. Discountketen Basismarkt. De smaak wijkt sterk af van het Alfa Bier. Het bier wordt gebrouwen door Norbertiner Brau zo vermeldt het etiket.
Alfa Puur Ongefilterd
- Gebrouwen sinds: 2011
- Alcoholpercentage: 5.2%
- Soort: speciaalbier
- Alfa Puur Ongefilterd werd samen met De Bierfabriek in Amsterdam ontwikkeld.